Sáng nay ( 13-11-2019 ) Khá “bảnh” (tức Ngô Bá Khá – sinh năm 1993) bị tuyên 10 năm 6 tháng tù vì tội tổ chức đánh bạc. Hàng trăm thanh thiếu niên đứng đợi Khá ở cổng TAND thị xã Từ Sơn (Bắc Ninh), nhiều người trong số đó còn mặc nguyên áo đồng phục học sinh. Từ tối hôm trước, những lời kêu gọi “Sáng mai đến thăm anh” đã lan truyền trên Facebook, được nhiều thanh thiếu niên ủng hộ. Khá Bảnh đến tòa, cười rạng rỡ và giơ tay chào các fan hâm mộ như một thần tượng showbiz thực sự – đó là hình ảnh ấn tượng nhất của ngày hôm nay.
Tôi lại phải nhắc lại điều mình đã từng nói nửa năm trước: Khá là 1 trong 2 thanh niên có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến giới trẻ hiện nay. Lúc đó nhiều người cười, tưởng tôi đùa. Nhưng cơn sốt mạnh mẽ mang thương hiệu Khá Bảnh sau đó, đã chứng minh nhận định của tôi là đúng. Có thể cũng vì nổi quá, Khá Bảnh bị bắt “trên đỉnh vinh quang” (ở thời điểm bị bắt, kênh Youtube của Khá kiếm được khoảng 100 – 150 triệu/ tháng tiền quảng cáo).
Khá Bảnh chỉ là 1 cái tên, 1 tiếng nói đại diện cho 1 tầng lớp. Không có Khá thì sẽ có Giỏi, có Tốt. Học chưa hết cấp 2, cuộc sống buồn chán ở nông thôn đang chuyển mình mạnh mẽ thành phố thị, sớm thành thạo ăn chơi và thích được nổi danh. Công thức ấy tạo ra Khá Bảnh, và cũng là công thức chung của hàng vạn thanh niên nông thôn hiện nay.
Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Nam Định, Thái Bình ở miền Bắc.
Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị ở miền Trung.
Bình Dương, Vũng Tàu, Long An ở Miền Nam.
Những nơi ấy, đường bê tông vào đến từng thôn, nối với các tuyến quốc lộ. Giá đất lên ầm ầm. Người nông dân ngơ ngác mỗi ngày ra đầu làng nghe giá đất lên theo cấp số nhân (là nghe thế thôi, chứ bán được còn là cả vấn đề). Và tiền thì chưa thấy, nhưng thấy con cái bỏ học, nhuộm tóc đủ màu, xăm kín chân tay, suốt ngày cắm mặt vào smart-phone, chơi ma túy và bốc bát họ lấy tiền ăn chơi là chuyện cơm bữa.
Ở những nơi ấy, các đường dây tín dụng đen tha hồ múa may. Những băng bảo kê tha hồ chiêu mộ “lính mới”, trẻ hơn, hung hãn hơn, bất cần hơn.
Bạn hãy nhìn bức ảnh này, đấy là đám ma vào hôm qua của Quân Xa Lộ – 1 tay anh chị khét tiếng sống bằng nghề mãi lộ (theo đúng nghĩa đen) ở Xa lộ Hà Nội (vì thế có luôn biệt danh là Quân Xa Lộ). Tranh chấp giang hồ, người này bị hàng chục người mang hung khí chém tới chết một cách tàn bạo. Nhưng đám tang của Quân, là dịp để đàn em và các băng nhóm thể hiện thế lực.
Hãy nhìn những thanh niên mặc đồ đen, họ còn rất trẻ, đấy là những Khá Bảnh còn chưa vào tù. Băng của Quân Xa Lộ nghe nói hơn 100 người – bạn nghĩ họ là ai?
Đây là thời của Năm Cam, Dung Hà hay xa hơn là nữa, Tín Mã Nàm, Lâm Chín Ngón, Đại Cathay hay sao?
Để một tầng lớp thanh niên đông đảo, sức vóc như thế bị gạt sang bên lề, đừng hỏi vì sao có nhiều băng nhóm, vì sao có nhiều người quyết chí vượt biên – dù không thực sự khó nghèo. Ở đây không còn là câu chuyện bần cùng hóa như thời Chí Phèo, Năm Sài Gòn hay Tám Bính. Đây là câu chuyện hướng nghiệp, cân bằng và bình đẳng trong tiếp cận cơ hội. Những nhà máy, những khu đô thị vệ tinh mọc lên, và đẩy những người nông dân cùng con cái họ vào những lựa chọn ít ỏi cho tương lai, dù có thể trong tay là những cọc tiền.
Trước tòa, Khá Bảnh khai cậu có nghề mộc, thu nhập 500-700.000 mỗi ngày. Đó là một mức thu nhập không hề tồi, và có thể đường hoàng nuôi sống bản thân cũng như gia đình. Nhưng để mua một chiếc ô tô, thì đương nhiên anh thợ mộc Khá Bảnh phải nhường chỗ cho anh giang hồ Khá Bảnh.
Cho nên, không khó hiểu khi mà một fan của Khá Bảnh đã viết rằng: “Anh sai với xã hội nhưng đúng với gia đình không có gì phải hổ thẹn…”. Dòng tuyên bố đó, được hơn 10 nghìn like.